Note On & Note Off

5-polige DIN MIDI plugZie ook: Running Status, Nootnummers en nootnamen

Van alle midi-commando's zijn die voor noten de meest elementaire. Midi is tamelijk 'lui' in het spelen van noten. Waar een saxofonist gedurende de hele lengte van een noot zijn longen staat leeg te blazen, geeft midi alleen maar het beginpunt en eindpunt van de noot aan. Tussen het starten en stoppen van een noot (als de noot dus klinkt) gebeurt er in midi niets.
Omdat midi vanuit klavierinstrumenten is gedacht, maar even een klavier als voorbeeld genomen. Je drukt een toets in op je keyboard. Meteen wordt er via midi een note-on commando verstuurd. In dat commando staat dat er een toets is ingedrukt, op welk midikanaal dat is, welke toets (nootnummer) het is en met welke snelheid (velocity) die toets werd ingedrukt. Bijvoorbeeld : een C-toets op midikanaal 1 met velocity 78.

Een soundmodule die is aangesloten, ziet het note-on commando binnenkomen en reageert met het laten horen van een toon zoals die in het note-on commando is bepaald. Zolang je de toets ingedrukt houdt, blijft de toon klinken. Op dat moment wordt er via midi niets verstuurd en toch blijft de toon klinken. Hij is aangeschakeld met het note-on commando.

Als je de toets weer loslaat, gaat er een note-off commando door de midikabel. In dat commando staat welke toets is losgelaten op welk midikanaal. Daarmee wordt de toon die klinkt uit de soundmodule weer uitgeschakeld.

Er zijn twee manieren om een note-off commando te versturen. Er bestaat een echt note-off commando, maar de meeste apparaten versturen in plaats van een note-off commando een note-on commando met velocitywaarde 0. Een noot die aangeschakeld wordt met velocitywaarde 0 is voor midi hetzelfde als die noot uitschakelen.

Een synth die de 'simpele' methode gebruikt geeft voor het indrukken van een toets achtereenvolgens de volgende midicommando's door:
Toets indrukken: Note-on op midikanaal 1 / nootnummer 64 / velocity 78.
Toets loslaten: Note-on op midikanaal 1 / nootnummer 64 / velocity 0.

Een synth die de sjieke methode gebruikt geeft de volgende commando's door:
Toets indrukken: Note-on op midikanaal 1 / nootnummer 64 / velocity 78.
Toets loslaten: Note-off op midikanaal 1 / nootnummer 64 / velocity 45.

Het belangrijke verschil is dat een echt note-off commando een eigen velocity heeft voor het loslaten van een toets. In een note-off commando zit dus 'opgeslagen' hoe snel een toets wordt losgelaten. Dit wordt "note-off velocity" of ook wel "release velocity" genoemd. Niet veel soundmodules en synths kunnen reageren op release velocity informatie. Je kunt er wel aardige dingen mee doen. Bijvoorbeeld zorgen dat het geluid langer naklinkt als je een toets langzaam loslaat, en korter als je de toets snel loslaat.

Bij gebruik van note-on met velocitywaarde 0 is het niet mogelijk om release velocity waarden door te geven. Alleen velocitywaarde 0 is beschikbaar. De andere velocitywaarden maken er immers een echte note-on van. In het geval note-on-met-velocity-0 wordt een vaste release-velocity waarde van 64 gegeven.

Een voordeel van gebruik van note-on met velocity 0 is dat voor zowel aan- als uitschakelen van een noot dezelfde statusbyte wordt gebruikt. Dat is gunstig voor de Running Status.
Running Status zorgt er immers voor dat een zelfde statusbyte niet steeds wordt herhaald om de mididata-stroom zoveel mogelijk te ontlasten. Bij gebruik van zowel note-on als note-off commando's wisselen twee statusbytes elkaar steeds af en heeft Running Status minder effect.

In een aantal sequence-programma's kun je instellen of je met echte Note-Off commando's wilt werken of met Note-On-velocity-0 commando's. Het eerste is alleen zinvol als:

  1. je masterkeyboard release velocity verstuurt;
  2. als de klankbronnen die je gebruikt de release velocity zinvol kunnen verwerken,
  3. jij die release velocity ook zinvol toepast.

* Met dank aan MOPRO.nl

Donatie

Dit is een gratis site, die al sinds 2003 voortdurend wordt uitgebreid en geactualiseerd. Als jij ook wilt dat dat zo blijft, doe dan een donatie aan Popschool Maastricht >>

Bijgewerkt op: 19 Juni, 2024