Resonator gitaren
In een vroege poging (1927!) de gitaar harder te laten klinken werden resonator gitaren of resophonic gitaren ontwikkeld. Hierbij versterken één of meer trechtervormige metalen conussen op een mechanische manier het geluid. Ongeveer zoals een luidspreker dat doet. Vrij kort daarna werd de elektrische gitaar ontwikkeld, die de resonator gitaren feitelijk overbodig maakte. Recent is er weer een opleving van dit oude gitaartype.
Typen resonator gitaren
Kijkend naar de halsconstructie zijn er 2 typen:
- Met rechthoekige hals (squareneck) voor bespeling als slide gitaar, steelguitar, "lap steel" (spreek uit als "lep stiel").. De gitaar ligt hierbij op schoot en wordt van boven af bespeeld.
- Met ronde hals (roundneck) voor bespeling zoals een gewone gitaar, óf liggend als lapsteel.
Squareneck resonator gitaar
Naar de constructie van de resonator zijn er 3 modellen:
- Tricone (met 3 conussen), zoals het oorspronkelijke ontwerp van de National resonator guitars.
- Single cone "biscuit", zoals veel andere National guitars. De conus is bol. De brug heeft een ronde voet en is van hout, vandaar de naam "biscuit" (=koekje, biskwietje).
- Single cone inverted, zoals de Dobro, de conus is hol.
Links een tricone resontator constructie, rechts een single cone met de "spider" en de brug
De houten "biscuit" brug van een single cone resonator gitaar
De body (klankkast) is ofwel ook van metaal, ofwel van hout. Resonator gitaren hebben meestal 2 klankgaten, aan weerszijden van de hals. Die klankgaten kunnen verschillende vormen hebben.
Links een tricone met metalen body, rechts een single cone met houten body
Geschiedenis
De resonator gitaar werd in 1927 uitgevonden door John Dopyera in Amerika. Het was een poging om de gitaar qua volume te laten concurreren met koperen en houten blassinstrumenten. Hij ontwikkelde een model met 3 conussen en een houten klankkast en bracht het via zijn bedrijf "National String Instrument Corporation" op de markt.
Dopyera verliet National en richtte het bedrijf "Dobro" (van: Dopyera Brothers) op en bracht een single cone resonator gitaar op de markt. Dit systeem was goedkoper te maken en had nog meer volume. Intussen had National ook een single cone model uitgebracht.
In 1932 gingen na verschillende rechtszaken National en Dobro samen: National Dobro Corporation. In 1941 stopte de productie als gevolg van de oorlog. In 1959 werd de productie pas weer hervat.
Hierna hebben allerlei andere fabrikanten resonator gitaren gebouwd, die door musico vaak "Dobro's" of "National guitars" werden genoemd, naar de oorspronkelijke fabrikant.
Om een resonator gitaar nóg harder te laten klinken kan er een elementje ingebouwd worden, meestal een piëzo element vlak bij de brug (de "biscuit").
Piëzo element gemonteerd onder de "biscuit", de brug in het midden van de resonator
Bespeling, stemming
De resonator gitaar wordt vaak met de vingers of met "fingerpicks' bespeeld, soms ook met een plectrum ("flat pick"). Hij wordt vaak in een akkoord gestemd, van laag naar hoog DGDGBD, GBDGBD of DADF#AD. Zo is het spelen met een bottle neck een stuk eenvoudiger. Het instrument woordt vooral veel gebruikt in blues, country en bluegrass stijlen.
Links
- National guitars
- Site over resonator gitaren
- Schattendesign resonator pickups
- Resonators explained
- Info over resonators, datering oude instrumenten
Donatie
Dit is een gratis site, die al sinds 2003 voortdurend wordt uitgebreid en geactualiseerd. Als jij ook wilt dat dat zo blijft, doe dan een donatie aan Popschool Maastricht >>
Bijgewerkt op: 5 November, 2023